Kees Klerks

Kees woonde van 1933 tot 1960 aan het Rosmolenplein. Uit die tijd dateren zijn herinneringen, die een welkome aanvulling vormen op deze website.

Kees en zijn vrouw ontvangen mij op een druilerige avond in november 2013. Kees is de zoon van bakker Alphons Klerks, die op nummer 27 lange tijd zijn winkel en bakkerij heeft gehad.

 De winkel van bakkerij Klerks aan het Rosmolenplein 27 in de jaren '30.

Bron: Kees Klerks

Op deze prachtige foto, die ergens in de jaren dertig van de vorige eeuw moet zijn genomen, staat Fons Klerks trots bij zijn auto “Met  nummerbord N21534”, vult Kees aan. “Dat weet ik nog heel goed omdat de nummerborden in die tijd persoonsgebonden waren en dus lang bij één persoon bleven.”

Ook de moeder van Kees staat op de foto, aan de linkerkant voor de winkel . De andere personen kan Kees niet thuisbrengen.

Kees over die tijd: “Mijn vader maakte lange dagen en vooral met Kerstmis was het ontzettend druk. Dan werd er soms maar amper geslapen. Het kwam wel eens voor dat we op Kerstavond brood bij de mensen bezorgden, vervolgens naar de nachtmis gingen en daarna de rest van de bestellingen nog snel na moesten brengen. Want de mensen wilden na de mis natuurlijk aan tafel.”

Er werden dan ook worstenbroodjes gemaakt. Mensen brachten zelf het gehakt naar de bakker, zodat ze de kwaliteit er van in de hand hadden. “En die mensen dachten dan dat ze hun eigen gehakt terug kregen”, zegt Kees. “Maar dat ging natuurlijk niet altijd goed, het vlees van verschillende  mensen werd in dezelfde kuip klaargemaakt!”

Het pand op nummer 27 had aan de voorkant de winkel, daarachter het woonhuis en vervolgens de bakkerij. Volgens de archieven is een andere Tilburgse bakker de opdrachtgever geweest voor dit bedrijf: Vorselaars. “Dat zou wel kunnen”,  aldus Kees. “Dat moet dan Vorselaars uit de Acaciastraat zijn geweest. Je weet wel, dat pand met al die kleuren. Volgens mij heeft mijn vader daar nog ooit gewerkt. Maar voor zover ik weet is hij de enige bakker hier op nummer 27 geweest. Na zijn overlijden  is Wil van Brunschot, die daarvoor in de Pieter Borstraat zat, in het pand getrokken. Hij heeft de zaak aardig verbouwd.”

    Bakker Alphons (Fons) Klerks

De echtgenote van Kees, Mimi, blijkt ook aan het Rosmolenplein gewoond te hebben. Op de bovenwoning van nummer 34. Voor de oorlog zat daar de sigarenmakerij van Jac van Beek, die de San Felix – sigaren draaide. Maar bewuste herinneringen aan die tijd heeft zij niet meer.

De oorlog is Kees bijgebleven. “Het was soms wel kritiek maar over het algemeen voelde het toch ook wel als een spannend jongensboek”,  vertelt Kees. “Zo werden bij de loskade aan het eind van de Dijksterhuisstraat  vaak kolen gelost voor de gasfabriek. Die werden op een kar geladen en eerst gewogen bij de waag aan het plein. Maar onderweg probeerden mensen aan de achterkant van de wagen de kolen te jatten, want niemand had wat om te stoken. ‘Kolenschoepers’ werden die mensen genoemd.

Ook weet ik nog dat de bevrijders via de Heikantsebaan (die heet nu Valentijnstraat) naar ons kwamen. En in het portiek van Bas Menheere op nummer 35, lag toen een Schot met een mitrailleur. Ook reden de tanks door de straten, daar lagen nog kinderkopjes. Die tanks reden alles aan gort! Toen hebben we nog eens een lege jerrycan voor zo’n tank gelegd, gewoon om te kijken wat er zou gebeuren. Iemand had dat gezien en die schrok zich rot. Maar nadat de tank voorbij was …. Niks, gewoon een plat blik.

Maar goed, later reden door diezelfde straten de wagens van het Wolcorso, want dat hebben we in Tilburg ook nog gehad”. En Kees toont het bewijs: een serie oude foto’s uit de jaren vijftig, die hij zelf nog van het evenement gemaakt heeft.

We komen nog even terug op de oorlog, want Kees is in het bezit  van een loepscherpe 8 mm-film uit 1941. In dat jaar werd er namelijk een Mariabeeld onthuld op het Rosmolenplein. Dat gebeurde toen op veel plaatsen in de stad, met het doel om de bevolking te beschermen. De vader van Kees was lid van het organiserend comité en had als een van de weinige mensen in die tijd een echte filmcamera, waarmee het evenement kon worden vastgelegd. Zo worden alle leden van het organisatiecomité in beeld gebracht en ook pastoor Mannaerts van de parochie Loven is te zien, terwijl hij het beeld inzegent.

Over de andere bewoners van het plein hebben we het dan nog niet gehad. Maar als we een virtueel rondje maken, komen Kees en zijn vrouw al snel tot een aantal namen:

Frans de Rooij, die op nummer 15 boven de oude looierij woonde.

Sjaan Smits, de buurvrouw van Kees op nummer 28. Haar dochter had een tijdje een bibliotheek aan huis. 

Aan de andere kant op het hoekhuis met nummer 25 had de heer Franken een kruidenierszaak.

              De heer Franken                              

Later woonden hier Toon en Bets Elias, die later de Ascot stomerij runden. Mimi heeft hier nog een tijdje ingewoond. Volgens haar heeft Toon zo’n beetje als eerste het drankje 7-Up in Tilburg geïntroduceerd.

Toon Elias met zijn 7-Up auto

Bron: Kees Klerks

Op nummer 37 had Stevens Bouwmaterialen een kantoor met showroom .

Op nummer 41 zat de meubelmaker, tevens poppendokter Van den Brand. Die is ook nog waagmeester geweest van de weegbrug. Later werd deze taak overgenomen door Toon Smeulders, de garagehouder.

              Toon Smeulders

Ook Frans Wouters, later de Motorkoning uit de Koestraat, had hier ooit een motorzaak. Kees heeft hier als jochie van een jaar of 12-14 nog wel eens meegeholpen.

Op nummer 43 woonde de familie Verstegen. Hun zoon Ben was fietsenmaker en de werkplaats was achter het huis: ‘ingang door de poort’. Deze zaak heeft bestaan tot na naoorlogse jaren.

Ben is toen met Louis (?) Hazewindus, de zoon van de bloemist, geëmigreerd naar Australië.

En verder: De Koster, een groot gezin, dat vanuit Rotterdam geëvacueerd was. Piet Mandos en ‘Meester’ De Kok, een onderwijzer. Rikkie Jonkergouw, Goverde en drogist Brands hadden winkeltjes aan de westkant van het plein.

           'Meester' De Kok

“En we hadden ook een bekende Nederlander”, zegt Mimi: Louis Dusee! Die deed mee aan de Snip & Snap revue en had later een radioprogramma met Aase Rasmussen, de vrouw van Willy Walden.”

Louis was een jeugdvriend van mij”,  vult Kees aan. “Dat toneelspelen zat er al vroeg in. Later is hij naar Amsterdam vertrokken.”

Een klein onderzoekje op internet bevestigt bovenstaand verhaal al snel. Louis Dusee werkte naast Snip & Snap met tal van bekende artiesten, zoals Wim Sonneveld, André van Duin en de Mounties. Louis kreeg in 1999 helaas een beroerte en overleed op 69-jarige leeftijd.

Louis Dusee op de hoes van zijn singel met de liedjes 'Marigot' en 'Wiegelied voor Marjolein'          

Bron: www.45toeren.nl                  

1953: Van links naar rechts: Joop Doderer,Lucie Mol, Louis Dusee, Emmy Arbous, Wim Sonneveld, Conny Stuart, Paul Deen en Karin Larsen in  'In den winckel van Sinckel' (cabaret van Wim Sonneveld)

Bron:  wiki.theaterencyclopedie.nl   

Als laatste wil ik nog weten hoe het nou zat met die weegbrug. ‘De waag’ werd dat ding genoemd.

Volgens Kees werden hierop onder anderen de kolen voor het elektriciteitsbedrijf gewogen en ook wagens met schillen. Die werden opgehaald door de schillenboer. Ze werden opgeslagen op het terrein achter de keet van Frans de Rooy. Van tijd tot tijd werden ze daar weer opgehaald door vrachtwagens.

Kees woont sinds 1961 niet meer aan het Rosmolenplein maar toch blijft die rosmolen aan zijn woonadres kleven. Kees wijst me op een paar oude houten pluggen in de muur van zijn huis aan de Ringbaan Oost.

“Kijk”,  zegt hij. “Hier zat het straatnaambord. En daar stond ooit op: … Rosmolenstraat! De Rosmolenstraat was namelijk ooit gepland van de Ringbaan Oost naar het Rosmolenplein en zou uitkomen op de plaats, waar nu de poort van Jongeneel is, tegenover de Pieter Borstraat. Dan zou ik zo weer bij mijn ouderlijk huis uitkomen!“

En daarmee is de cirkel rond!

TERUG